UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 2627
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
lomaśa uvāca / (1.1)
Par.?
eṣā devanadī puṇyā kauśikī bharatarṣabha / (1.2)
Par.?
viśvāmitrāśramo ramya eṣa cātra prakāśate // (1.3)
Par.?
āśramaś caiva puṇyākhyaḥ kāśyapasya mahātmanaḥ / (2.1)
Par.?
ṛśyaśṛṅgaḥ suto yasya tapasvī saṃyatendriyaḥ // (2.2) Par.?
tapaso yaḥ prabhāvena varṣayāmāsa vāsavam / (3.1)
Par.?
anāvṛṣṭyāṃ bhayād yasya vavarṣa balavṛtrahā // (3.2)
Par.?
mṛgyāṃ jātaḥ sa tejasvī kāśyapasya sutaḥ prabhuḥ / (4.1)
Par.?
viṣaye lomapādasya yaścakārādbhutaṃ mahat // (4.2)
Par.?
nivartiteṣu sasyeṣu yasmai śāntāṃ dadau nṛpaḥ / (5.1)
Par.?
lomapādo duhitaraṃ sāvitrīṃ savitā yathā // (5.2)
Par.?
yudhiṣṭhira uvāca / (6.1)
Par.?
ṛśyaśṛṅgaḥ kathaṃ mṛgyām utpannaḥ kāśyapātmajaḥ / (6.2)
Par.?
viruddhe yonisaṃsarge kathaṃ ca tapasā yutaḥ // (6.3)
Par.?
kimarthaṃ ca bhayācchakras tasya bālasya dhīmataḥ / (7.1)
Par.?
anāvṛṣṭyāṃ pravṛttāyāṃ vavarṣa balavṛtrahā // (7.2)
Par.?
kathaṃrūpā ca śāntābhūd rājaputrī yatavratā / (8.1)
Par.?
lobhayāmāsa yā ceto mṛgabhūtasya tasya vai // (8.2)
Par.?
lomapādaś ca rājarṣir yadāśrūyata dhārmikaḥ / (9.1)
Par.?
kathaṃ vai viṣaye tasya nāvarṣat pākaśāsanaḥ // (9.2)
Par.?
etan me bhagavan sarvaṃ vistareṇa yathātatham / (10.1)
Par.?
vaktum arhasi śuśrūṣor ṛṣyaśṛṅgasya ceṣṭitam // (10.2)
Par.?
lomaśa uvāca / (11.1)
Par.?
vibhāṇḍakasya brahmarṣestapasā bhāvitātmanaḥ / (11.2)
Par.?
amoghavīryasya sataḥ prajāpatisamadyuteḥ // (11.3)
Par.?
śṛṇu putro yathā jāta ṛśyaśṛṅgaḥ pratāpavān / (12.1)
Par.?
mahāhrade mahātejā bālaḥ sthavirasaṃmataḥ // (12.2)
Par.?
mahāhradaṃ samāsādya kāśyapas tapasi sthitaḥ / (13.1)
Par.?
dīrghakālaṃ pariśrānta ṛṣir devarṣisaṃmataḥ // (13.2)
Par.?
tasya retaḥ pracaskanda dṛṣṭvāpsarasam urvaśīm / (14.1)
Par.?
apsūpaspṛśato rājan mṛgī taccāpibat tadā // (14.2)
Par.?
saha toyena tṛṣitā sā garbhiṇyabhavan nṛpa / (15.1)
Par.?
amoghatvād vidheścaiva bhāvitvād daivanirmitāt // (15.2)
Par.?
tasyāṃ mṛgyāṃ samabhavat tasya putro mahān ṛṣiḥ / (16.1)
Par.?
ṛśyaśṛṅgas taponityo vana eva vyavardhata // (16.2)
Par.?
tasyarśyaśṛṅgaṃ śirasi rājann āsīn mahātmanaḥ / (17.1)
Par.?
tenarśyaśṛṅga ityevaṃ tadā sa prathito 'bhavat // (17.2)
Par.?
na tena dṛṣṭapūrvo 'nyaḥ pitur anyatra mānuṣaḥ / (18.1)
Par.?
tasmāt tasya mano nityaṃ brahmacarye 'bhavan nṛpa // (18.2)
Par.?
etasminn eva kāle tu sakhā daśarathasya vai / (19.1)
Par.?
lomapāda iti khyāto 'ṅgānāmīśvaro 'bhavat // (19.2)
Par.?
tena kāmaḥ kṛto mithyā brāhmaṇebhya iti śrutiḥ / (20.1)
Par.?
sa brāhmaṇaiḥ parityaktas tadā vai jagatīpatiḥ // (20.2)
Par.?
purohitāpacārācca tasya rājño yadṛcchayā / (21.1)
Par.?
na vavarṣa sahasrākṣas tato 'pīḍyanta vai prajāḥ // (21.2)
Par.?
sa brāhmaṇān paryapṛcchat tapoyuktān manīṣiṇaḥ / (22.1)
Par.?
pravarṣaṇe surendrasya samarthān pṛthivīpatiḥ // (22.2)
Par.?
kathaṃ pravarṣet parjanya upāyaḥ paridṛśyatām / (23.1)
Par.?
tam ūcuś coditās tena svamatāni manīṣiṇaḥ // (23.2)
Par.?
tatra tveko munivaras taṃ rājānam uvāca ha / (24.1)
Par.?
kupitāstava rājendra brāhmaṇā niṣkṛtiṃ cara // (24.2)
Par.?
ṛśyaśṛṅgaṃ munisutam ānayasva ca pārthiva / (25.1)
Par.?
vāneyam anabhijñaṃ ca nārīṇām ārjave ratam // (25.2)
Par.?
sa ced avatared rājan viṣayaṃ te mahātapāḥ / (26.1)
Par.?
sadyaḥ pravarṣet parjanya iti me nātra saṃśayaḥ // (26.2)
Par.?
etacchrutvā vaco rājan kṛtvā niṣkṛtim ātmanaḥ / (27.1)
Par.?
sa gatvā punar āgacchat prasanneṣu dvijātiṣu / (27.2)
Par.?
rājānam āgataṃ dṛṣṭvā pratisaṃjagṛhuḥ prajāḥ // (27.3)
Par.?
tato 'ṅgapatir āhūya sacivān mantrakovidān / (28.1)
Par.?
ṛśyaśṛṅgāgame yatnam akaronmantraniścaye // (28.2)
Par.?
so 'dhyagacchad upāyaṃ tu tair amātyaiḥ sahācyutaḥ / (29.1)
Par.?
śāstrajñair alam arthajñair nītyāṃ ca pariniṣṭhitaiḥ // (29.2)
Par.?
tata ānāyayāmāsa vāramukhyā mahīpatiḥ / (30.1)
Par.?
veśyāḥ sarvatra niṣṇātās tā uvāca sa pārthivaḥ // (30.2)
Par.?
ṛśyaśṛṅgam ṛṣeḥ putram ānayadhvam upāyataḥ / (31.1)
Par.?
lobhayitvābhiviśvāsya viṣayaṃ mama śobhanāḥ // (31.2)
Par.?
tā rājabhayabhītāś ca śāpabhītāś ca yoṣitaḥ / (32.1)
Par.?
aśakyam ūcus tat kāryaṃ vivarṇā gatacetasaḥ // (32.2)
Par.?
tatra tvekā jaradyoṣā rājānam idam abravīt / (33.1)
Par.?
prayatiṣye mahārāja tam ānetuṃ tapodhanam // (33.2)
Par.?
abhipretāṃstu me kāmān samanujñātum arhasi / (34.1)
Par.?
tataḥ śakṣye lobhayitum ṛśyaśṛṅgam ṛṣeḥ sutam // (34.2)
Par.?
tasyāḥ sarvam abhiprāyam anvajānāt sa pārthivaḥ / (35.1)
Par.?
dhanaṃ ca pradadau bhūri ratnāni vividhāni ca // (35.2)
Par.?
tato rūpeṇa sampannā vayasā ca mahīpate / (36.1)
Par.?
striya ādāya kāścit sā jagāma vanam añjasā // (36.2)
Par.?
Duration=0.13052606582642 secs.