Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): Brahmin, dāna, giving

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 9274
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
yudhiṣṭhira uvāca / (1.1) Par.?
yānīmāni bahir vedyāṃ dānāni paricakṣate / (1.2) Par.?
tebhyo viśiṣṭaṃ kiṃ dānaṃ mataṃ te kurupuṃgava // (1.3) Par.?
kautūhalaṃ hi paramaṃ tatra me vartate prabho / (2.1) Par.?
dātāraṃ dattam anveti yad dānaṃ tat pracakṣva me // (2.2) Par.?
bhīṣma uvāca / (3.1) Par.?
abhayaṃ sarvabhūtebhyo vyasane cāpyanugraham / (3.2) Par.?
yaccābhilaṣitaṃ dadyāt tṛṣitāyābhiyācate // (3.3) Par.?
dattaṃ manyeta yad dattvā tad dānaṃ śreṣṭham ucyate / (4.1) Par.?
dattaṃ dātāram anveti yad dānaṃ bharatarṣabha // (4.2) Par.?
hiraṇyadānaṃ godānaṃ pṛthivīdānam eva ca / (5.1) Par.?
etāni vai pavitrāṇi tārayantyapi duṣkṛtam // (5.2) Par.?
etāni puruṣavyāghra sādhubhyo dehi nityadā / (6.1) Par.?
dānāni hi naraṃ pāpānmokṣayanti na saṃśayaḥ // (6.2) Par.?
yad yad iṣṭatamaṃ loke yaccāsya dayitaṃ gṛhe / (7.1) Par.?
tat tad guṇavate deyaṃ tad evākṣayam icchatā // (7.2) Par.?
priyāṇi labhate loke priyadaḥ priyakṛt tathā / (8.1) Par.?
priyo bhavati bhūtānām iha caiva paratra ca // (8.2) Par.?
yācamānam abhīmānād āśāvantam akiṃcanam / (9.1) Par.?
yo nārcati yathāśakti sa nṛśaṃso yudhiṣṭhira // (9.2) Par.?
amitram api ced dīnaṃ śaraṇaiṣiṇam āgatam / (10.1) Par.?
vyasane yo 'nugṛhṇāti sa vai puruṣasattamaḥ // (10.2) Par.?
kṛśāya hrīmate tāta vṛttikṣīṇāya sīdate / (11.1) Par.?
apahanyāt kṣudhaṃ yastu na tena puruṣaḥ samaḥ // (11.2) Par.?
hriyā tu niyatān sādhūn putradāraiśca karśitān / (12.1) Par.?
ayācamānān kaunteya sarvopāyair nimantraya // (12.2) Par.?
āśiṣaṃ ye na deveṣu na martyeṣu ca kurvate / (13.1) Par.?
arhanto nityasattvasthā yathālabdhopajīvinaḥ // (13.2) Par.?
āśīviṣasamebhyaśca tebhyo rakṣasva bhārata / (14.1) Par.?
tānyuktair upajijñāsya tathā dvijavarottamān // (14.2) Par.?
kṛtair āvasathair nityaṃ sapreṣyaiḥ saparicchadaiḥ / (15.1) Par.?
nimantrayethāḥ kauravya sarvakāmasukhāvahaiḥ // (15.2) Par.?
yadi te pratigṛhṇīyuḥ śraddhāpūtaṃ yudhiṣṭhira / (16.1) Par.?
kāryam ityeva manvānā dhārmikāḥ puṇyakarmiṇaḥ // (16.2) Par.?
vidyāsnātā vratasnātā ye vyapāśrityajīvinaḥ / (17.1) Par.?
gūḍhasvādhyāyatapaso brāhmaṇāḥ saṃśitavratāḥ // (17.2) Par.?
teṣu śuddheṣu dānteṣu svadāranirateṣu ca / (18.1) Par.?
yat kariṣyasi kalyāṇaṃ tat tvā lokeṣu dhāsyati // (18.2) Par.?
yathāgnihotraṃ suhutaṃ sāyaṃ prātar dvijātinā / (19.1) Par.?
tathā bhavati dattaṃ vai dvijebhyo 'tha kṛtātmanā // (19.2) Par.?
eṣa te vitato yajñaḥ śraddhāpūtaḥ sadakṣiṇaḥ / (20.1) Par.?
viśiṣṭaḥ sarvayajñebhyo dadatastāta vartatām // (20.2) Par.?
nivāpo dānasadṛśastādṛśeṣu yudhiṣṭhira / (21.1) Par.?
nivapan pūjayaṃścaiva teṣvānṛṇyaṃ nigacchati // (21.2) Par.?
ya eva no na kupyanti na lubhyanti tṛṇeṣvapi / (22.1) Par.?
ta eva naḥ pūjyatamā ye cānye priyavādinaḥ // (22.2) Par.?
ye no na bahu manyante na pravartanti cāpare / (23.1) Par.?
putravat paripālyāste namastebhyastathābhayam // (23.2) Par.?
ṛtvikpurohitācāryā mṛdubrahmadharā hi te / (24.1) Par.?
kṣatreṇāpi hi saṃsṛṣṭaṃ tejaḥ śāmyati vai dvije // (24.2) Par.?
asti me balavān asmi rājāsmīti yudhiṣṭhira / (25.1) Par.?
brāhmaṇānmā sma paryaśnīr vāsobhir aśanena ca // (25.2) Par.?
yacchobhārthaṃ balārthaṃ vā vittam asti tavānagha / (26.1) Par.?
tena te brāhmaṇāḥ pūjyāḥ svadharmam anutiṣṭhatā // (26.2) Par.?
namaskāryāstvayā viprā vartamānā yathātatham / (27.1) Par.?
yathāsukhaṃ yathotsāhaṃ lalantu tvayi putravat // (27.2) Par.?
ko hyanyaḥ suprasādānāṃ suhṛdām alpatoṣiṇām / (28.1) Par.?
vṛttim arhatyupakṣeptuṃ tvad anyaḥ kurusattama // (28.2) Par.?
yathā patyāśrayo dharmaḥ strīṇāṃ loke sanātanaḥ / (29.1) Par.?
sa devaḥ sā gatir nānyā tathāsmākaṃ dvijātayaḥ // (29.2) Par.?
yadi no brāhmaṇāstāta saṃtyajeyur apūjitāḥ / (30.1) Par.?
paśyanto dāruṇaṃ karma satataṃ kṣatriye sthitam // (30.2) Par.?
avedānām akīrtīnām alokānām ayajvanām / (31.1) Par.?
ko 'smākaṃ jīvitenārthastaddhi no brāhmaṇāśrayam // (31.2) Par.?
atra te vartayiṣyāmi yathā dharmaḥ sanātanaḥ / (32.1) Par.?
rājanyo brāhmaṇaṃ rājan purā paricacāra ha / (32.2) Par.?
vaiśyo rājanyam ityeva śūdro vaiśyam iti śrutiḥ // (32.3) Par.?
dūrācchūdreṇopacaryo brāhmaṇo 'gnir iva jvalan / (33.1) Par.?
saṃsparśaparicaryastu vaiśyena kṣatriyeṇa ca // (33.2) Par.?
mṛdubhāvān satyaśīlān satyadharmānupālakān / (34.1) Par.?
āśīviṣān iva kruddhāṃstān upācarata dvijān // (34.2) Par.?
apareṣāṃ pareṣāṃ ca parebhyaścaiva ye pare / (35.1) Par.?
kṣatriyāṇāṃ pratapatāṃ tejasā ca balena ca / (35.2) Par.?
brāhmaṇeṣveva śāmyanti tejāṃsi ca tapāṃsi ca // (35.3) Par.?
na me pitā priyataro na tvaṃ tāta tathā priyaḥ / (36.1) Par.?
na me pituḥ pitā rājanna cātmā na ca jīvitam // (36.2) Par.?
tvattaśca me priyataraḥ pṛthivyāṃ nāsti kaścana / (37.1) Par.?
tvatto 'pi me priyatarā brāhmaṇā bharatarṣabha // (37.2) Par.?
bravīmi satyam etacca yathāhaṃ pāṇḍunandana / (38.1) Par.?
tena satyena gaccheyaṃ lokān yatra sa śaṃtanuḥ // (38.2) Par.?
paśyeyaṃ ca satāṃ lokāñchucīn brahmapuraskṛtān / (39.1) Par.?
tatra me tāta gantavyam ahnāya ca cirāya ca // (39.2) Par.?
so 'ham etādṛśāṃllokān dṛṣṭvā bharatasattama / (40.1) Par.?
yanme kṛtaṃ brāhmaṇeṣu na tapye tena pārthiva // (40.2) Par.?
Duration=0.23644495010376 secs.