Texts

yudhiṣṭhira uvāca / (1.1) Par.?

saptakalpakṣayā ghorāstvayā dṛṣṭā mahāmune / (1.2) Par.?

na cāpīhāsti bhagavandīrghāyuriha kaścana // (1.3) Par.?

tvayā hyekārṇave suptaḥ padmanābhaḥ surārihā / (2.1) Par.?

dṛṣṭaḥ sahasracaraṇaḥ sahasranayanodaraḥ // (2.2) Par.?

tvaṃ kilānugrahāt tasya dahyamāne carācare / (3.1) Par.?

na kṣayaṃ samanuprāpto varadānānmahātmanaḥ // (3.2) Par.?

kiṃ tvayāścaryabhūtaṃ hi dṛṣṭaṃ ca bhramatānagha / (4.1) Par.?

etadācakṣva bhagavanparaṃ kautūhalaṃ hi me // (4.2) Par.?

samprāpte ca mahāghore yugasyānte mahākṣaye / (5.1) Par.?

anāvṛṣṭihate loke purā varṣaśatādhike // (5.2) Par.?

auṣadhīnāṃ kṣaye ghore devadānavavarjite / (6.1) Par.?

nirvīrye nirvaṣaṭkāre kalinā dūṣite bhṛśam // (6.2) Par.?

saritsarastaḍāgeṣu palvalopavaneṣu ca / (7.1) Par.?

saṃśuṣkeṣu tadā brahmannirākāre yugakṣaye // (7.2) Par.?

janaṃ prāpte maharloke brahmakṣatraviśādayaḥ / (8.1) Par.?

ṛṣayaśca mahātmāno divyatejaḥsamanvitāḥ // (8.2) Par.?

sthitāni kāni bhūtāni gatānyeva mahāmune / (9.1) Par.?

etatsarvaṃ mahābhāga kathayasva pṛthakpṛthak // (9.2) Par.?

bhūtāni kāni viprendra kathaṃ siddhim avāpnuyāt / (10.1) Par.?

brahmaviṣṇvindrarudrāṇāṃ kāle prāpte sudāruṇe // (10.2) Par.?

evamuktas tataḥ so 'tha dharmarājena dhīmatā / (11.1) Par.?

mārkaṇḍaḥ pratyuvācedamṛṣisaṃghaiḥ samāvṛtaḥ // (11.2) Par.?

śrīmārkaṇḍeya uvāca / (12.1) Par.?

śṛṇvantu ṛṣayaḥ sarve tvayā saha nareśvara / (12.2) Par.?

mahatpurāṇaṃ pūrvoktaṃ śaṃbhunā vāyudaivate // (12.3) Par.?

vāyoḥ sakāśātskandena śrutametatpurātanam / (13.1) Par.?

vasiṣṭhaḥ śrutavāṃstasmāt parāśarastataḥ param // (13.2) Par.?

tasmācca jātūkarṇyena tasmāccaiva maharṣibhiḥ / (14.1) Par.?

evaṃ paramparāproktaṃ śatasaṃkhyair dvijottamaiḥ // (14.2) Par.?

saṃhitā śatasāhasrī puroktā śaṃbhunā kila / (15.1) Par.?

āloḍya sarvaśāstrāṇi vadārthaṃ tattvataḥ purā // (15.2) Par.?

yugarūpeṇa sā paścāc caturdhā viniyojitā / (16.1) Par.?

madaprajñānusāreṇa narāṇāṃ tu maharṣibhiḥ // (16.2) Par.?

ārādhya paśubhartāraṃ mayā pūrvaṃ maheśvaram / (17.1) Par.?

purāṇaṃ śrutametaddhi tatte vakṣyāmyaśeṣataḥ // (17.2) Par.?

yacchrutvā mucyate jantuḥ sarvapāpairnareśvara / (18.1) Par.?

mānasaiḥ karmajaiścaiva saptajanmasu saṃcitaiḥ // (18.2) Par.?

saptakalpakṣayā ghorā mayā dṛṣṭāḥ punaḥpunaḥ / (19.1) Par.?

prasādāddevadevasya viṣṇośca parameṣṭhinaḥ // (19.2) Par.?

dvādaśādityanirdagdhe jagatyekārṇavīkṛte / (20.1) Par.?

śrānto 'haṃ vibhramaṃs tatra taranbāhubhir arṇavam // (20.2) Par.?

athāhaṃ salile rājannādityasamarūpiṇam / (21.1) Par.?

purā puruṣamadrākṣamanādinidhanaṃ prabhum // (21.2) Par.?

śṛṅgaṃ caivādrirājasya bhāsayantaṃ diśo daśa / (22.1) Par.?

dvitīyo 'nyo manurdṛṣṭaḥ putrapautrasamanvitaḥ // (22.2) Par.?

agādhe bhramate so 'pi tamobhūte mahārṇave / (23.1) Par.?

aviśramanmuhūrtaṃ tu cakrārūḍha iva bhraman // (23.2) Par.?

athāhaṃ bhayādudvignastaranbāhubhir arṇavam / (24.1) Par.?

tatrastho'haṃ mahāmatsyam apaśyaṃ madasaṃyutam // (24.2) Par.?

tato 'bravītsa māṃ dṛṣṭvā ehyehīti ca bhārata / (25.1) Par.?

paraṃ pradhānaḥ sarveṣāṃ matsyarūpo maheśvaraḥ // (25.2) Par.?

tato 'haṃ tvarayā gatvā tanmukhe manujeśvara / (26.1) Par.?

suśrānto vigatajñānaḥ paraṃ nirvedamāgataḥ // (26.2) Par.?

tato 'drākṣaṃ samudrānte mahadāvartasaṃkulām / (27.1) Par.?

udyattaraṃgasalilāṃ phenapuñjāṭṭahāsinīm // (27.2) Par.?

nadīṃ kāmagamāṃ puṇyāṃ jhaṣamīnasamākulām / (28.1) Par.?

nadyāstasyāstu madhyasthā pramadā kāmarūpiṇī // (28.2) Par.?

nīlotpaladalaśyāmā mahatprakṣobhavāhinī / (29.1) Par.?

divyahāṭakacitrāṅgī kanakojjvalaśobhitā // (29.2) Par.?

dvābhyāṃ saṃgṛhya jānubhyāṃ mahatpotaṃ vyavasthitā / (30.1) Par.?

tāṃ manuḥ pratyuvācedaṃ kā tvaṃ divyavarāṅgane // (30.2) Par.?

tiṣṭhase kena kāryeṇa tvamatra surasundari / (31.1) Par.?

surāsuragaṇe naṣṭe bhramase līlayārṇave // (31.2) Par.?

saritaḥ sāgarāḥ śailāḥ kṣayaṃ prāptā hyanekaśaḥ / (32.1) Par.?

tvamekā tu kathaṃ sādhvi tiṣṭhase kāraṇaṃ mahat / (32.2) Par.?

śrotumicchāmyahaṃ devi kathayasva hyaśeṣataḥ // (32.3) Par.?

abalovāca / (33.1) Par.?

īśvarāṅgasamudbhūtā hyamṛtānāma viśrutā / (33.2) Par.?

saritpāpaharā puṇyā māmāśritya bhayaṃ kutaḥ // (33.3) Par.?

sāhaṃ potamimaṃ tubhyaṃ gṛhītvā hyāgatā dvija / (34.1) Par.?

na hyasya potasya kṣayo yatra tiṣṭhati śaṃkaraḥ // (34.2) Par.?

tasyās tad vacanaṃ śrutvā vismayotphullalocanaḥ / (35.1) Par.?

manunā saha rājendra potārūḍho hyahaṃ tadā // (35.2) Par.?

kṛtāñjalipuṭo bhūtvā praṇamya śirasā vibhum / (36.1) Par.?

vyāpinaṃ parameśānamastauṣamabhayapradam // (36.2) Par.?

sadyojātāya devāya vāmadevāya vai namaḥ / (37.1) Par.?

bhave bhave namastubhyaṃ bhaktigamyāya te namaḥ // (37.2) Par.?

bhūrbhuvāya namastubhyaṃ rāmajyeṣṭhāya vai namaḥ / (38.1) Par.?

namaste bhadrakālāya kalirūpāya vai namaḥ // (38.2) Par.?

acintyāvyaktarūpāya mahādevāya dhāmane / (39.1) Par.?

vidmahe devadevāya tanno rudra namonamaḥ // (39.2) Par.?

jagatsṛṣṭivināśānāṃ kāraṇāya namonamaḥ / (40.1) Par.?

evaṃ stuto mahādevaḥ pūrvaṃ sṛṣṭayā mayānagha // (40.2) Par.?

prasanno māvadat paścādvaraṃ varaya suvrata // (41.1) Par.?

iti śrīskānde mahāpurāṇa ekāśītisāhasryāṃ saṃhitāyāṃ pañcama āvantyakhaṇḍe revākhaṇḍe narmadāmāhātmye mārkaṇḍeyadharmarājasaṃvāde kalpakṣaye mārkaṇḍeyakṛtapotārdhārohaṇavṛttāntavarṇanaṃnāma tṛtīyo 'dhyāyaḥ // (42.1) Par.?