Texts

śrīsūta uvāca / (1.1) Par.?

tathaiva tīrthastabakān vakṣye'ham ṛṣisattamāḥ / (1.2) Par.?

yaistu tīrthāvalīgumphaḥ pūrvoktairekataḥ kṛtaḥ // (1.3) Par.?

vibhakto bhaktalokānāmānandaprathanaḥ śubhaḥ / (2.1) Par.?

mṛkaṇḍatanayaḥ pūrvaṃ prāha pārthāya pṛcchate // (2.2) Par.?

yathā tathāhaṃ vakṣyāmi tīrthānāṃ stabakāniha / (3.1) Par.?

śivāmbupānajā puṇyā revā kalpalatā kila // (3.2) Par.?

tīradvayodbhūtatīrthaprasūnaiḥ puṣpitā śubhā / (4.1) Par.?

yatpuṇyagandhalakṣmyā vai trailokyaṃ surabhīkṛtam // (4.2) Par.?

tatpuṣpamakarandasya rasāsvādaviduttamaḥ / (5.1) Par.?

bhramaraḥ khalu mārkaṇḍo munirmatimatāṃ varaḥ // (5.2) Par.?

tatpuṣpamālāṃ hṛdaye tīrthastabakacitritām / (6.1) Par.?

dadhāti satataṃ puṇyāṃ munirbhṛgukulodvahaḥ / (6.2) Par.?

tasyāḥ stabakasaṃsthānaṃ vakṣye 'ham ṛṣisattamāḥ // (6.3) Par.?

oṅkāratīrthamārabhya yāvatpaścimasāgaram / (7.1) Par.?

saṃgamāḥ pañcatriṃśadvai nadīnāṃ pāpanāśanāḥ // (7.2) Par.?

daśaikamuttare tīre satriviṃśati dakṣiṇe / (8.1) Par.?

pañcatriṃśattamaḥ śreṣṭho revāsāgarasaṅgamaḥ // (8.2) Par.?

saṅgamaḥ sahitānyevaṃ revātīradvaye 'pi ca / (9.1) Par.?

catuḥśatāni tīrthāni prasiddhāni dvijottamāḥ // (9.2) Par.?

triśataṃ śivatīrthāni trayīstriṃśatsamanvitam / (10.1) Par.?

tatrāpi vyaktito vakṣye śṛṇudhvaṃ tāni sattamāḥ // (10.2) Par.?

mārkaṇḍeśvaratīrthāni daśa teṣu munīśvarāḥ / (11.1) Par.?

daśādityabhavānyatra navaiva kapileśvarāḥ // (11.2) Par.?

somasaṃsthāpitānyaṣṭau tāvanto narmadeśvarāḥ / (12.1) Par.?

koṭitīrthānyathāṣṭau ca sapta siddheśvarāstathā // (12.2) Par.?

nāgeśvarāśca saptaiva revātīradvaye 'pi tu / (13.1) Par.?

saptaiva vahnivihitānyathāpyāvartasaptakam // (13.2) Par.?

kedāreśvaratīrthāni pañca pañcendrajāni ca / (14.1) Par.?

varuṇeśāśca pañcaiva pañcaiva dhanadeśvarāḥ // (14.2) Par.?

devatīrthāni pañcaiva catvāro vai yameśvarāḥ / (15.1) Par.?

vaidyanāthāśca catvāraścatvāro vānareśvarāḥ // (15.2) Par.?

aṅgāreśvaratīrthāni tāvantyeva munīśvarāḥ / (16.1) Par.?

sārasvatāni catvāri catvāro dārukeśvarāḥ // (16.2) Par.?

gautameśvaratīrthāni trīṇi rāmeśvarāstrayaḥ / (17.1) Par.?

kapāleśvaratīrthāni trīṇi haṃsakṛtāni ca // (17.2) Par.?

trīṇyeva mokṣatīrthāni trayo vai vimaleśvarāḥ / (18.1) Par.?

sahasrayajñatīrthāni trīṇyeva munirabravīt // (18.2) Par.?

bhīmeśvarāstrayaḥ khyātāḥ svarṇatīrthāni trīṇi ca / (19.1) Par.?

dhautapāpadvayaṃ proktaṃ karañjeśadvayaṃ tathā // (19.2) Par.?

ṛṇamocanatīrthe dve tathā skandeśvaradvayam / (20.1) Par.?

daśāśvamedhatīrthe dve nandītīrthadvayaṃ dvijāḥ // (20.2) Par.?

manmatheśadvayaṃ caiva bhṛgutīrthadvayaṃ tathā / (21.1) Par.?

parāśareśvarau dvau ca ayonīsaṃbhavadvayam // (21.2) Par.?

vyāseśvaradvayaṃ proktaṃ pitṛtīrthadvayaṃ tathā / (22.1) Par.?

nandikeśvaratīrthe dve dvau ca gopeśvarau smṛtau // (22.2) Par.?

māruteśadvayaṃ tadvad dvau ca jvāleśvarau smṛtau / (23.1) Par.?

śuklatīrthadvayaṃ puṇyam apsareśadvayaṃ tathā // (23.2) Par.?

pippaleśvaratīrthe dve māṇḍavyeśvarasaṃjñite / (24.1) Par.?

dvīpeśvaradvayaṃ caiva prāha tadvadbhṛgūdvahaḥ / (24.2) Par.?

uttareśvaratīrthe dve aśokeśadvayī tathā // (24.3) Par.?

dve yodhanapure caiva rohiṇītīrthakadvayam / (25.1) Par.?

luṅkeśvaradvayaṃ khyātamākhyānaṃ muninā tathā // (25.2) Par.?

saikonaviṃśatiśataṃ tīrthānyekaikaśo dvijāḥ / (26.1) Par.?

stabakeṣu kṛtaṃ tīrthaṃ dviśataṃ sacaturdaśam // (26.2) Par.?

śaivānyetāni tīrthāni vaiṣṇavāni ca sattamāḥ / (27.1) Par.?

śṛṇudhvaṃ procyamānāni brāhmaśāktāni ca kramāt // (27.2) Par.?

aṣṭaviṃśatitīrthāni vaiṣṇavānyabravīnmuniḥ / (28.1) Par.?

teṣu vārāhatīrthāni ṣaḍeva munisattamāḥ // (28.2) Par.?

catvāri cakratīrthāni śeṣāṇyaṣṭādaśaiva hi / (29.1) Par.?

viṣṇunādhiṣṭhitāny eva prāha pūrvaṃ mṛkaṇḍajaḥ // (29.2) Par.?

tathaiva brahmaṇā siddhyai saptatīrthānyavīvadat / (30.1) Par.?

triṣu ca brahmaṇaḥ pūjā brahmeśāścaturo 'pare / (30.2) Par.?

aṣṭāviṃśanmayā khyātā yathāsaṅkhyaṃ yathākramam // (30.3) Par.?

etatpavitramatulaṃ hyetat pāpaharaṃ param / (31.1) Par.?

narmadācaritaṃ puṇyaṃ māhātmyaṃ munibhāṣitam // (31.2) Par.?

sūta uvāca / (32.1) Par.?

evamuddeśataḥ prokto revātīrthakramo mayā / (32.2) Par.?

yathā pārthāya saṃkṣepān mārkaṇḍo munirabravīt // (32.3) Par.?

avāntarāṇi tīrthāni teṣu guptānyanekaśaḥ / (33.1) Par.?

yatra yāvatpramāṇāni tānyākarṇayatānaghāḥ // (33.2) Par.?

oṅkāratīrthaparitaḥ parvatād amarakaṇṭāt / (34.1) Par.?

krośadvaye sarvadikṣu sārdhakoṭītrayī matā // (34.2) Par.?

tīrthānāṃ saṃkhyayā guptaprakaṭānāṃ dvijottamāḥ / (35.1) Par.?

koṭirekā tu tīrthānāṃ kapilāsaṅgame pṛthak // (35.2) Par.?

aśokavanikāyāśca tīrthaṃ lakṣaṃ pratiṣṭhitam / (36.1) Par.?

śatamaṃ gāragartāyāḥ saṅgame munisattamāḥ // (36.2) Par.?

tīrthānāmayutaṃ tadvatkubjāyāḥ saṅgame sthitam / (37.1) Par.?

śataṃ hiraṇyagarbhāyāḥ saṅgame samavasthitam // (37.2) Par.?

tīrthānāmaṣṭaṣaṣṭiśca viśokāsaṅgame sthitā / (38.1) Par.?

tathā sahasraṃ tīrthānāṃ saṃsthitaṃ vāgusaṅgame // (38.2) Par.?

śataṃ sarasvatīsaṅge śuklatīrthe śatadvayam / (39.1) Par.?

sahasraṃ viṣṇutīrtheṣu mahiṣmatyāmathāyutam // (39.2) Par.?

śūlabhede ca tīrthānāṃ sāgraṃ lakṣaṃ sthitaṃ dvijāḥ / (40.1) Par.?

devagrāme sahasraṃ ca tīrthānāṃ munirabravīt // (40.2) Par.?

luṅkeśvare ca tīrthānāṃ sāgrā saptaśatī sthitā / (41.1) Par.?

tīrthānyaṣṭottaraśataṃ maṇinadyāśca saṅgame / (41.2) Par.?

vaidyanāthe ca tīrthānāṃ śatamaṣṭādhikaṃ viduḥ // (41.3) Par.?

evaṃ tāvatpramāṇāni tīrthe kumbheśvare dvijāḥ / (42.1) Par.?

sāgraṃ lakṣaṃ ca tīrthānāṃ sthitaṃ revorasaṅgame // (42.2) Par.?

tataścāpyadhikāni syuriti mārkaṇḍabhāṣitam / (43.1) Par.?

aṣṭāśītisahasrāṇi vyāsadvīpāśritāni ca // (43.2) Par.?

saṅgame ca karañjāyāḥ sthitamaṣṭottarāyutam / (44.1) Par.?

eraṇḍīsaṅgame tadvattīrthānyaṣṭādhikaṃ śatam // (44.2) Par.?

dhūtapāpe ca tīrthānāṃ ṣaṣṭiraṣṭādhikā sthitā / (45.1) Par.?

skandatīrthe śataṃ puṇyaṃ tīrthānāṃ muniruktavān // (45.2) Par.?

kohaneśa ca tīrthānāṃ ṣaṣṭiraṣṭādhikā sthitā / (46.1) Par.?

sārdhakoṭī ca tīrthānāṃ sthitā vai korilāpure // (46.2) Par.?

rāmakeśavatīrthe ca sahasraṃ sāgramuktavān / (47.1) Par.?

asmāhake sahasraṃ ca tīrthāni nivasanti hi // (47.2) Par.?

lakṣāṣṭakaṃ sahasre dve śuklatīrthe dvijottamāḥ / (48.1) Par.?

tīrthāni kathayāmāsa purā pārthāya bhārgavaḥ // (48.2) Par.?

śatamaṣṭādhikaṃ prāha pratyekaṃ saṅgameṣu ca / (49.1) Par.?

nadīnāmavaśiṣṭānāṃ kāverīsaṅgamaṃ vinā // (49.2) Par.?

kāveryāḥ saṅgame viprāḥ sthitā pañcaśatī tathā / (50.1) Par.?

tīrthānāṃ parvasu tathā viśeṣo muninoditaḥ // (50.2) Par.?

mokṣatīrthaṃ hi satprāhuḥ purāṇapuruṣāśritam / (51.1) Par.?

bhṛgoḥ kṣetre ca tīrthānāṃ koṭirekā samāśritā // (51.2) Par.?

sādhikānāmṛṣiśreṣṭhā vaktuṃ śakto hi ko bhavet / (52.1) Par.?

sarvāmarāśrayaṃ proktaṃ sarvatīrthāśrayaṃ tathā // (52.2) Par.?

triṣu lokeṣu vikhyātaṃ pūjitaṃ siddhisādhanam / (53.1) Par.?

bhārabhūtyāṃ ca tīrthānāṃ sthitamaṣṭottaraṃ śatam // (53.2) Par.?

akrūreśvaratīrthe ca sārdhaṃ tīrthaśataṃ sthitam / (54.1) Par.?

vimaleśvaratīrthe tu revāsāgarasaṅgame / (54.2) Par.?

daśāyutāni tīrthānāṃ sādhikānyabravīnmuniḥ // (54.3) Par.?

iti śrīskānde mahāpurāṇa ekāśītisāhasryāṃ saṃhitāyāṃ pañcama āvantyakhaṇḍe revākhaṇḍe tīrthasaṃkhyāparigaṇanavarṇanaṃ nāmaikatriṃśadadhikadviśatatamo 'dhyāyaḥ // (55.1) Par.?