UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 1262
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
tad ajñānān mahat pāpaṃ kṛtvā saṃkulitendriyaḥ / (1.1)
Par.?
ekas tv acintayaṃ buddhyā kathaṃ nu sukṛtaṃ bhavet // (1.2)
Par.?
tatas taṃ ghaṭam ādāya pūrṇaṃ paramavāriṇā / (2.1)
Par.?
āśramaṃ tam ahaṃ prāpya yathākhyātapathaṃ gataḥ // (2.2)
Par.?
tatrāhaṃ durbalāv andhau vṛddhāv apariṇāyakau / (3.1)
Par.?
apaśyaṃ tasya pitarau lūnapakṣāv iva dvijau // (3.2)
Par.?
tannimittābhir āsīnau kathābhir aparikramau / (4.1)
Par.?
tām āśāṃ matkṛte hīnāv udāsīnāv anāthavat // (4.2) Par.?
padaśabdaṃ tu me śrutvā munir vākyam abhāṣata / (5.1)
Par.?
kiṃ cirāyasi me putra pānīyaṃ kṣipram ānaya // (5.2)
Par.?
yannimittam idaṃ tāta salile krīḍitaṃ tvayā / (6.1)
Par.?
utkaṇṭhitā te māteyaṃ praviśa kṣipram āśramam // (6.2)
Par.?
yad vyalīkaṃ kṛtaṃ putra mātrā te yadi vā mayā / (7.1)
Par.?
na tan manasi kartavyaṃ tvayā tāta tapasvinā // (7.2)
Par.?
tvaṃ gatis tv agatīnāṃ ca cakṣus tvaṃ hīnacakṣuṣām / (8.1)
Par.?
samāsaktās tvayi prāṇāḥ kiṃcin nau nābhibhāṣase // (8.2)
Par.?
munim avyaktayā vācā tam ahaṃ sajjamānayā / (9.1)
Par.?
hīnavyañjanayā prekṣya bhīto bhīta ivābruvam // (9.2)
Par.?
manasaḥ karma ceṣṭābhir abhisaṃstabhya vāgbalam / (10.1)
Par.?
ācacakṣe tv ahaṃ tasmai putravyasanajaṃ bhayam // (10.2)
Par.?
kṣatriyo 'haṃ daśaratho nāhaṃ putro mahātmanaḥ / (11.1)
Par.?
sajjanāvamataṃ duḥkham idaṃ prāptaṃ svakarmajam // (11.2)
Par.?
bhagavaṃś cāpahasto 'haṃ sarayūtīram āgataḥ / (12.1)
Par.?
jighāṃsuḥ śvāpadaṃ kiṃcin nipāne vāgataṃ gajam // (12.2)
Par.?
tatra śruto mayā śabdo jale kumbhasya pūryataḥ / (13.1)
Par.?
dvipo 'yam iti matvā hi bāṇenābhihato mayā // (13.2)
Par.?
gatvā nadyās tatas tīram apaśyam iṣuṇā hṛdi / (14.1)
Par.?
vinirbhinnaṃ gataprāṇaṃ śayānaṃ bhuvi tāpasam // (14.2)
Par.?
bhagavañ śabdam ālakṣya mayā gajajighāṃsunā / (15.1)
Par.?
visṛṣṭo 'mbhasi nārācas tena te nihataḥ sutaḥ // (15.2)
Par.?
sa coddhṛtena bāṇena tatraiva svargam āsthitaḥ / (16.1)
Par.?
bhagavantāv ubhau śocann andhāv iti vilapya ca // (16.2)
Par.?
ajñānād bhavataḥ putraḥ sahasābhihato mayā / (17.1)
Par.?
śeṣam evaṃgate yat syāt tat prasīdatu me muniḥ // (17.2)
Par.?
sa tac chrutvā vacaḥ krūraṃ niḥśvasañ śokakarśitaḥ / (18.1)
Par.?
mām uvāca mahātejāḥ kṛtāñjalim upasthitam // (18.2)
Par.?
yady etad aśubhaṃ karma na sma me kathayeḥ svayam / (19.1)
Par.?
phalen mūrdhā sma te rājan sadyaḥ śatasahasradhā // (19.2)
Par.?
kṣatriyeṇa vadho rājan vānaprasthe viśeṣataḥ / (20.1)
Par.?
jñānapūrvaṃ kṛtaḥ sthānāc cyāvayed api vajriṇam // (20.2)
Par.?
ajñānāddhi kṛtaṃ yasmād idaṃ tenaiva jīvasi / (21.1)
Par.?
api hy adya kulaṃ na syād rāghavāṇāṃ kuto bhavān // (21.2)
Par.?
naya nau nṛpa taṃ deśam iti māṃ cābhyabhāṣata / (22.1)
Par.?
adya taṃ draṣṭum icchāvaḥ putraṃ paścimadarśanam // (22.2)
Par.?
rudhireṇāvasitāṅgaṃ prakīrṇājinavāsasam / (23.1)
Par.?
śayānaṃ bhuvi niḥsaṃjñaṃ dharmarājavaśaṃ gatam // (23.2)
Par.?
athāham ekas taṃ deśaṃ nītvā tau bhṛśaduḥkhitau / (24.1)
Par.?
asparśayam ahaṃ putraṃ taṃ muniṃ saha bhāryayā // (24.2)
Par.?
tau putram ātmanaḥ spṛṣṭvā tam āsādya tapasvinau / (25.1)
Par.?
nipetatuḥ śarīre 'sya pitā cāsyedam abravīt // (25.2)
Par.?
na nv ahaṃ te priyaḥ putra mātaraṃ paśya dhārmika / (26.1)
Par.?
kiṃ nu nāliṅgase putra sukumāra vaco vada // (26.2)
Par.?
kasya vāpararātre 'haṃ śroṣyāmi hṛdayaṃgamam / (27.1)
Par.?
adhīyānasya madhuraṃ śāstraṃ vānyad viśeṣataḥ // (27.2)
Par.?
ko māṃ saṃdhyām upāsyaiva snātvā hutahutāśanaḥ / (28.1)
Par.?
ślāghayiṣyaty upāsīnaḥ putraśokabhayārditam // (28.2)
Par.?
kandamūlaphalaṃ hṛtvā ko māṃ priyam ivātithim / (29.1)
Par.?
bhojayiṣyaty akarmaṇyam apragraham anāyakam // (29.2)
Par.?
imām andhāṃ ca vṛddhāṃ ca mātaraṃ te tapasvinīm / (30.1)
Par.?
kathaṃ putra bhariṣyāmi kṛpaṇāṃ putragardhinīm // (30.2)
Par.?
tiṣṭha mā mā gamaḥ putra yamasya sadanaṃ prati / (31.1)
Par.?
śvo mayā saha gantāsi jananyā ca samedhitaḥ // (31.2)
Par.?
ubhāv api ca śokārtāv anāthau kṛpaṇau vane / (32.1)
Par.?
kṣipram eva gamiṣyāvas tvayā hīnau yamakṣayam // (32.2)
Par.?
tato vaivasvataṃ dṛṣṭvā taṃ pravakṣyāmi bhāratīm / (33.1)
Par.?
kṣamatāṃ dharmarājo me bibhṛyāt pitarāv ayam // (33.2)
Par.?
apāpo 'si yathā putra nihataḥ pāpakarmaṇā / (34.1)
Par.?
tena satyena gacchāśu ye lokāḥ śastrayodhinām // (34.2)
Par.?
yānti śūrā gatiṃ yāṃ ca saṃgrāmeṣv anivartinaḥ / (35.1)
Par.?
hatās tv abhimukhāḥ putra gatiṃ tāṃ paramāṃ vraja // (35.2)
Par.?
yāṃ gatiṃ sagaraḥ śaibyo dilīpo janamejayaḥ / (36.1)
Par.?
nahuṣo dhundhumāraś ca prāptās tāṃ gaccha putraka // (36.2)
Par.?
yā gatiḥ sarvasādhūnāṃ svādhyāyāt tapasā ca yā / (37.1)
Par.?
bhūmidasyāhitāgneś ca ekapatnīvratasya ca // (37.2)
Par.?
gosahasrapradātṝṇāṃ yā yā gurubhṛtām api / (38.1)
Par.?
dehanyāsakṛtāṃ yā ca tāṃ gatiṃ gaccha putraka / (38.2)
Par.?
na hi tv asmin kule jāto gacchaty akuśalāṃ gatim // (38.3)
Par.?
evaṃ sa kṛpaṇaṃ tatra paryadevayatāsakṛt / (39.1)
Par.?
tato 'smai kartum udakaṃ pravṛttaḥ saha bhāryayā // (39.2)
Par.?
sa tu divyena rūpeṇa muniputraḥ svakarmabhiḥ / (40.1)
Par.?
āśvāsya ca muhūrtaṃ tu pitarau vākyam abravīt // (40.2)
Par.?
sthānam asmi mahat prāpto bhavatoḥ paricāraṇāt / (41.1)
Par.?
bhavantāv api ca kṣipraṃ mama mūlam upaiṣyataḥ // (41.2)
Par.?
evam uktvā tu divyena vimānena vapuṣmatā / (42.1)
Par.?
āruroha divaṃ kṣipraṃ muniputro jitendriyaḥ // (42.2)
Par.?
sa kṛtvā tūdakaṃ tūrṇaṃ tāpasaḥ saha bhāryayā / (43.1)
Par.?
mām uvāca mahātejāḥ kṛtāñjalim upasthitam // (43.2)
Par.?
adyaiva jahi māṃ rājan maraṇe nāsti me vyathā / (44.1)
Par.?
yac chareṇaikaputraṃ māṃ tvam akārṣīr aputrakam // (44.2)
Par.?
tvayā tu yad avijñānān nihato me sutaḥ śuciḥ / (45.1)
Par.?
tena tvām abhiśapsyāmi suduḥkham atidāruṇam // (45.2)
Par.?
putravyasanajaṃ duḥkhaṃ yad etan mama sāmpratam / (46.1)
Par.?
evaṃ tvaṃ putraśokena rājan kālaṃ kariṣyasi // (46.2)
Par.?
tasmān mām āgataṃ bhadre tasyodārasya tadvacaḥ / (47.1)
Par.?
yad ahaṃ putraśokena saṃtyakṣyāmy adya jīvitam // (47.2)
Par.?
yadi māṃ saṃspṛśed rāmaḥ sakṛd adyālabheta vā / (48.1)
Par.?
na tan me sadṛśaṃ devi yan mayā rāghave kṛtam // (48.2)
Par.?
cakṣuṣā tvāṃ na paśyāmi smṛtir mama vilupyate / (49.1)
Par.?
dūtā vaivasvatasyaite kausalye tvarayanti mām // (49.2)
Par.?
atas tu kiṃ duḥkhataraṃ yad ahaṃ jīvitakṣaye / (50.1)
Par.?
na hi paśyāmi dharmajñaṃ rāmaṃ satyaparākramam // (50.2)
Par.?
na te manuṣyā devās te ye cāruśubhakuṇḍalam / (51.1)
Par.?
mukhaṃ drakṣyanti rāmasya varṣe pañcadaśe punaḥ // (51.2)
Par.?
padmapattrekṣaṇaṃ subhru sudaṃṣṭraṃ cārunāsikam / (52.1)
Par.?
dhanyā drakṣyanti rāmasya tārādhipanibhaṃ mukham // (52.2)
Par.?
sadṛśaṃ śāradasyendoḥ phullasya kamalasya ca / (53.1)
Par.?
sugandhi mama nāthasya dhanyā drakṣyanti tanmukham // (53.2)
Par.?
nivṛttavanavāsaṃ tam ayodhyāṃ punar āgatam / (54.1)
Par.?
drakṣyanti sukhino rāmaṃ śukraṃ mārgagataṃ yathā // (54.2)
Par.?
ayam ātmabhavaḥ śoko mām anātham acetanam / (55.1)
Par.?
saṃsādayati vegena yathā kūlaṃ nadīrayaḥ // (55.2)
Par.?
hā rāghava mahābāho hā mamāyāsanāśana / (56.1)
Par.?
rājā daśarathaḥ śocañ jīvitāntam upāgamat // (56.2)
Par.?
tathā tu dīnaṃ kathayan narādhipaḥ priyasya putrasya vivāsanāturaḥ / (57.1)
Par.?
gate 'rdharātre bhṛśaduḥkhapīḍitas tadā jahau prāṇam udāradarśanaḥ // (57.2)
Par.?
Duration=0.15639901161194 secs.